طراحی و اعتبار یابی مدل رهبری سطح پنج در مدارس دوره ابتدایی: یک مطالعه آمیخته
محورهای موضوعی : آموزشی
بهکام مصطفوی قوشچی
1
,
جعفر قهرمانی
2
*
,
محمد حسنی
3
1 - دانشجوی دکتری گروه مدیریت آموزشی، واحد مرند، دانشگاه آزاد اسلامی، مرند، ایران
2 - استادیار گروه مدیریت آموزشی، واحد مرند، دانشگاه آزاد اسلامی، مرند، ایران
3 - استاد، گروه علوم تربیتی، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران.
کلید واژه: رهبری سطح پنج, مدارس ابتدایی, فرهنگ انضباط و مهارت های رهبری.,
چکیده مقاله :
هدف از پژوهش حاضر طراحی و اعتبار یابی مدل رهبری سطح پنج در مدارس دوره ابتدایی بود. روش اجرای این تحقیق آمیخته اکتشافی بود که به صورت کیفی به بررسی و شناسایی ابعاد و مولفه های رهبری سطح پنج در استان آذربایجان غربی پرداخت. جامعه آماری بخش کیفی 20 نفر از مدیران مدارس، استادان و صاحب نظران تربیت معلم و علوم تربیتی بود که داده های مربوط به مصاحبه نیمه ساختار یافته از آنان جمع آوری شد؛ جامعه آماری بخش کمی شامل کلیه معلمان ابتدایی استان آذربایجان غربی می باشد که با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای و با بهره گیری از جدول چسی مورگان به تعداد 390 انتخاب شده اند. برای تجزیه و تحلیل اطلاعات بخش کیفی از روش کدگذاری تحلیل تم و از نرم افزار MAXQDA، و در بخش کمی به صورت معادلات ساختاری از نرم افزار Smart PLS استفاده شد. یافته های پژوهش نشان داد ابعاد و مولفه های مدل رهبری سطح پنج شامل؛ ویژگی های فردی، فرهنگ انضباط، مهارت رهبری، توسعه حرفه ای معلمان و روابط اجتماعی بالا هستند. مقدار آلفای کرونباخ 7/0، پایایی ترکیبی 7/0 و AVE ، 5/0 بود لذا پایایی و روایی همگرای مورد تایید قرار گرفت و مقدار 711/0 برای GOF نیز نشان از برازش مناسب مدل داشت.
The purpose of the current research was to design and validate the level five leadership model in primary schools. The method of conducting this research was a mixed exploratory one, which qualitatively examined and identified the dimensions and components of level five leadership in West Azarbaijan province. The statistical population of the qualitative part was 20 school principals, professors and experts in teacher training and educational sciences, from whom data related to semi-structured interviews were collected; The statistical population of the quantitative part includes all the primary teachers of West Azerbaijan province, who were selected by using the multi-stage cluster sampling method and using the Krejcie and Morgan table in the number of 390. To analyze the information in the qualitative part, the theme analysis coding method and MAXQDA software were used, and in the quantitative part, Smart PLS software was used in the form of structural equations. The findings of the research showed that the dimensions and components of the level five leadership model include; Individual characteristics, culture of discipline, leadership skills, professional development of teachers and social relations are high. The value of Cronbach's alpha was 0.7, combined reliability was 0.7 and AVE was 0.5, so the reliability and convergent validity were confirmed, and the value of 0.711 for GOF also indicated the appropriate fit of the model.
منابع:
- احمدی، غلامعلی. ابراهیمی، اکرم. (1390). شناسایی رابطه میان رهبری روسای آموزشکده های فنی استان تهران و رضایت شغلی کارکنان بر اساس الگوی رهبری تراز پنج کالینز، رهبری و مدیریت آموزشی، 6(1): 27-40.
- جعفری، نسرین. میرکمالی، سید محمد. صالح صدق پور، بهرام. (1392). رابطه رهبری تراز پنج و تحصیلات با رضایت شغلی با توجه به نقش واسطه ای جوسازمانی، کنفرانس بین المللی مدیریت چالش ها و راهکارها، شیراز،https://civilica.com/doc/261484. تاریخ: 03/01/1403.
- چم آسمانی، معصومه. صباغیان، زهرا. صالح صدق پور، بهرام. ( 1389). رهبری سطح پنج در روسای دانشگاه های جامع، مدیریت و برنامه ریزی در نظام های آموزشی،3(5): 121-146.
- خمری، زهرا. بیانی، علی اصغر. فکوری حاجی یار، حسین. صاعمی، حسن. (1402). طراحی الگوی ابعاد و مولفه های شایستگی مدیران دوره ابتدایی : یک مطالعه آمیخته، مجله علوم روانشاختی، 22(127): 1471-1783.
- داوری، علی و رضازاده، آرش. (1392). مدل سازی معادلات ساختاری با نرم افزار Smart PLS، انتشارات جهاد دانشگاهی، تهران.
- زین آبادی، حسن رضا. عبدالهی ، بیژن.عباسیان، حسین . کائیدی، زهرا. (1401). تاملی بر ویژگی های معلمان مبتلا به فلات شغلی: یافته های یک مرور نظامند، فصلنامه مشاوره شغلی و سازمانی،14 (1): 50-80.
- سلیمی، اکبر. عباس نژاد، محمد حسین. (1394). تدوین الگوی منابع انسانی بر اساس رهبرس سطح پنج، نظارت و بازرسی، 10(35): 126-159.
- سید نقوی، میر علی.قلی پور، آرین. وجه اله و نصیری، محمد حسین. (1389). رابطه رهبری سطح پنج با رفتار ضد شهروندی، پایان نامه کارشناسی ارشد چاپ نشده، دانشگاه علامه طباطبائی.
- شریعت نژاد، علی. سپهوند، رضا. اسماعیلی، محمودرضا. موسوی، سید نجم الدین. (1397). طراحی و تعیین مدل رهبری سطح پنج در سازمان های دانش بنیان، فصلنامه فرایند مدیریت و توسعه، 31(1): 3-26.
- صالح صدق پور، بهرام. ساکی، رضا. رضایی، امیر. (1390). بررسی رابطه فرهنگ سازمانی، هوش فرهنگی و رضایت شغلی با رهبری سطح پنج. پایان نامه کارشناسی ارشد چاپ نشده ، دانشگاه شهید رجائی.
- معجونی، حسین. اردلان، محمدرضا. قنبری، سیروس. افضلی، افشین. (1402). بررسی رابطه ی رهبری سطح پنج و رهبری توزیعی با تعالی سازمانی مدارس بواسطه توانمند سازی ساختاری و روان شناختی اساتید، نشریه رهیافتی نو در مدیریت آموزشی، 14(2): 61-85.
- معجونی، حسین. اردلان، محمدرضا. قنبری، سیروس. افضلی، افشین. (1400). بررسی رابطه ی رهبری سطح پنج و توانمند سازی ساختاری با تعالی سازمانی مدارس بواسطه و روان شناختی اساتید، فصلنامه جامعه شناسی کاربردی، 32(4):97-118.
- Attride-Stirling, J. (2001). Thematic networks: an analytic tool for qualitative research. Qualitative research, 1(3), 385-405.
- Brown, J. D. (2010). Good-to-great superintendents: An examination of Jim Collins’ good-to-great level five leadership attributes as demonstrated by the leadership behaviors of superintendents of high-performing California public single-school districts. unpublished Doctoral dissertation, University of LaVerne.
- Cheng, Y. C. (2024). A typology of multiple school leadership. Education Sciences, 14(1),70.
- Clark, T. H. (2024). Impact of Professional Development on Primary School Teachers' Practices and Student Engagement. Curriculum and Instruction (Ed.D) Disertation. Georgia’s Public Liberal Art university.
- Collins, J. (2001). Good to great: Why some companies make the leap . . . and others don’t. New York: Harper Collins.
- DeNeal, D. A. (2019). Level 5 leadership and pastoral effectiveness: A study of lead pastors’ level 5 leadership score to church growth indicators. unpublished Doctoral dissertation, Johnson University
- Garengo, P., & Betto, F. (2024). The role of rganizational culture and leadership style in performance measurement and management: a longitudinal case study. Production Planning & Control, 35(2), 151-169.
- Gray,S. & Streshly, W. (2008). From good schools to great schools: what their principals do well. Thousand Oaks,CA: Cornwine press.
- Hayes, K. N., Preminger, L., & Bae, C. L. (2024). Why does teacher learning vary in professional? development? Accounting for rganizational conditions. Professional development in education, 50(1), 108-128.
- Itoya, J., & Igbokwe, I. C. (2020). Level 5 & charismatic leadership styles and employee’s performance. European Journal of Social Sciences Studies, 5(4).
- London, M., Volmer, J., Zyberaj, J., & Kluger, A. N. (2023). Attachment style and quality listening: Keys to meaningful feedback and stronger leader-member connections. Organizational Dynamics, 100977.
- Ngang, T. K., Mohamed, S. H., & Kanokorn, S. (2015). Soft skills of leaders and school improvement in high performing schools. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 191, 2127-2131.
- Northouse, P. G. (2021). Leadership: Theory and practice. Sage publications.
- Pizzolitto, E., Verna, I., & Venditti, M. (2023). Authoritarian leadership styles and performance: a systematic literature review and research agenda, Management review quarterly, 73(2), 841-871.
- Reid III, W. A., Bud West, G. R., Winston, B. E., & Wood, J. A. (2014). An instrument to measure level 5 leadership. Journal of leadership studies, 8(1), 17-32.
- Sarfraz, R., Rathore, K., Ali, K., Khan, M. A., & Zubair, S. S. (2022). How level 5 leadership escalates organizational citizenship behaviour in telecom sector of Pakistan? Exploring mediatory role of organizational dissent, PloS one, 17(10), e0276622.
- Searcey, C. J., Snodgrass, J. T., & Copple II, W. B. (2010). Good to great: Do award winning schools meet successful school criteria? unpublished Doctoral dissertation, Saint Louis University.
- Sternke, J. A. (2011). Good to great: A case study of the leadership traits and behaviors of school superintendents in exemplary school districts. Cardinal Stritch University.
- Stogdill, R. M. (1974). Handbook of leadership: A survey of the literature. New York: Free Press.
- Strobl, A., Niedermair, J., Matzler, K., & Mussner, T. (2019). Triggering subordinate innovation behavior: the influence of leader, s derk personality traits and level5 leadership behavior, International journal of innovation management, 23(05), 1950045
- Ulrich, D., Zenger, J. H., & Smallwood, W. N. (1999). Results-based leadership. Boston: Harvard Business School Press
- Wetzels, M., Odekerken-Schröder, G., & Van Oppen, C. (2009). Using PLS path modeling for assessing hierarchical construct models: Guidelines and empirical illustration. MIS quarterly, 177-195.
- Zadravec, S. (2016). Reward school leadership: building a good-to-great cycle of excellence. Southern new Hamshire university.