الگوی نوآوری مالی در شرکت های فعال در بازار سرمایه مبتنی بر رویکرد زمینه بنیان
محورهای موضوعی : اقتصادی
نفیسه موسوی نیا
1
,
رسول عبدی
2
*
,
نادر رضایی
3
,
عسگر پاک مرام
4
1 - دانشجوی دکتری، گروه حسابداری، واحد بناب، دانشگاه آزاد اسلامی، بناب، ایران.
2 - دانشیار گروه حسابداری، واحد بناب، دانشگاه آزاد اسلامی، بناب، ایران.
3 - گروه حسابداری، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد بناب، بناب، ایران
4 - گروه حسابداری، واحد بناب، دانشگاه آزاد اسلامی، بناب، ایران.
کلید واژه: نوآوری, نوآوری مالی, بازار سرمایه, نظریه زمینه بنیان.,
چکیده مقاله :
نوآوری، عملکرد مالی شرکت را تحت تأثیر قرار می دهد. پیش از تحقق نوآوری، این عملکرد مالی بر پایه برخی الگوها بنانهاده شده که این شیوه پس از تحقق نوآوری می بایست تغییر کند. با توجه به این حقیقت که در هر فعالیت تجاری، نوآوری گنجانده‌شده واکنشهایی را در بازار ایجاد میکند، مؤلفان به بکارگیری اقداماتی معطوف هستند که ارتباط موقعیت بازار را به‌منظور بررسی تأثیر نوآوری مورداستفاده قرار میدهد. در حال حاضر شرایط علی، مداخله‌گر و زمینه‌ای، راهبردها و پیامدهای نوآوری مالی موردبررسی و کنکاش نگرفته است. بنابراین در این پژوهش تلاش شده است تا الگوی نوآوری مالی شرکت‌ها به روش نظریه‌پردازی زمینه بنیان طراحی گردد. این پژوهش، از نوع کیفی و اکتشافی است. این پژوهش به‌وسیله مصاحبه با افراد خبره در حوزه مبانی نظری نوآوری مالی و حوزه بازار سرمایه اجراشده و با انجام 16 مصاحبه در سال 1399 به روش نمونه‌گیری گلوله برفی، به اشباع رسیده است. نتایج پژوهش نشان داد که توسعه مالی، نقدینه سازی، انتقال خطر قیمت، ابزارها و فرآیندهای آربیتراژ، ابزارهای مدیریت ریسک و ابزارهای بازگشا به‌عنوان عوامل علی، پوشش ریسک، تأمین مالی مبتنی بر کالا و کشف قیمت نیز عوامل مداخله‌ای، رشد تولید ناخالص داخلی سرانه، تغییر در مقررات و دستورالعمل‌ها، وجود فضای تشویقی، فرهنگ‌سازمانی خلاق، ساختار سازماني خلاق، محيط خلاق و سیستم مدیریت دانش به‌عنوان شرایط زمینه‌ای، بهره‌گیری از ابزارهای مالی اسلامی و توانایی مدیریت به‌عنوان عوامل راهبردی و درنهایت الگوی منسجم نشان داد نوآوری مالی شرکت‌ها پیامدهایی از قبیل اعتماد اجتماعی، بهبود توانمندی‌های همکاری و بهبود عملکرد و اثربخشی مالی را در پی دارد. نتایج این تحقیق می‌تواند به مدیران و تصمیم‌گیرندگان کمک کند تا با درک بهتر از عوامل مؤثر بر نوآوری مالی، استراتژی‌های مناسبی را برای بهبود عملکرد مالی و افزایش رقابت‌پذیری در بازار سرمایه اتخاذ نمایند. در نهایت، این مطالعه به غنای ادبیات مربوط به نوآوری مالی و ارائه راهکارهای عملی در این زمینه کمک خواهد کرد.
Innovation affects the financial performance of the company. Before the realization of the innovation, this financial performance is based on some patterns, and this method should be changed after the realization of the innovation. Considering the fact that in every business activity, the included innovation creates reactions in the market, the authors are focused on using measures that use the relationship of the market position in order to investigate the impact of the innovation. At present, the causal, intervening and contextual conditions, strategies and consequences of financial innovation have not been investigated. Therefore, in this research, an attempt has been made to design the model of financial innovation of companies by the method of ground-based theorizing. This research is qualitative and exploratory. This research was carried out by interviewing experts in the field of theoretical foundations of financial innovation and the field of capital market, and it reached saturation by conducting 16 interviews in 2019 using the snowball sampling method. The results of the research showed that financial development, monetization, price risk transfer, arbitrage tools and processes, risk management tools and unlocking tools as causal factors, risk hedging, commodity-based financing and price discovery are also intervention factors, per capita GDP growth , changes in regulations and guidelines, the existence of an encouraging atmosphere, creative organizational culture, creative organizational structure, creative environment and knowledge management system as background conditions, the use of Islamic financial tools and management ability as strategic factors, and finally, the coherent pattern showed that the financial innovation of companies is the consequences of such as social trust, improves cooperation capabilities and improves performance and financial effectiveness. The results of this research can help managers and decision makers to better understand the factors affecting financial innovation and adopt appropriate strategies to improve financial performance and increase competitiveness in the capital market. Finally, this study will contribute to enriching the literature on financial innovation and providing practical solutions in this field.
منابع
ابوالمعالی الحسینی، خدیجه. 1391.پژوهش کیفی از نظریه تا عمل تهران: نشر علم.
ابوترابی، م. ع، زنده دل شهرنوی، ه و رضایی مقدم، ن. 1393. بررسي ظرفيت هاي نوآورانه عقدهاي اسلامي و نقش آن در رشد اقتصادي. اقتصاد اسلامی، سال 4، شماره 56، ص 35-5.
ابوجعفری، ر، الهی، ش، پیغامی، ع و یاوری، ک. 1393. تأمین مالی نوآوری مبتنی بر نظریه تأمین مالی مرحله ای: مطالعه موردی نظام مالی نوآوری در ایران. فصلنامه علمی پژوهشی برنامه ریزی و بودجه، دوره 19، شماره 4، ص 146-109.
اکبری واسوکلائی، ن. 1396. بررسی انعطاف پذیری ابزارهای مالی اسلامی جهت تامین مالی کسری بودجه دولت. پایان نامه کارشناسی ارشد، موسسه آموزش عالی پارسا.
اکبری واسوکلائی، ن. 1396. بررسی انعطاف پذیری ابزارهای مالی اسلامی جهت تامین مالی کسری بودجه دولت. پایان نامه کارشناسی ارشد، موسسه آموزش عالی پارسا.
آرمیان، ن. 1395. تحلیل و بررسی اقتصاد باز بر نوآوری و توسعه مالی در کشور های در حال توسعه. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد مرودشت، دانشکده کشاورزی.
بیات، م. 1395. طراحی مدل اشاعه نوآوری در ابزارهای مالی اسلامی در ایران بر اساس روش‌شناسی سیستم‌های نرم (SSM). رساله دکتری، دانشگاه امام صادق علیه السلام، دانشکده معارف اسلامی و مدیریت.
بیات، م، طالبی، م و قدوسی، ح. 1397. بررسی علل عدم پذیرش و نشر نوآوری در ابزارهای مالی اسلامی در بازار سرمایه ایران. تحقیقات مالی اسلامی، سال 7، شماره 2، ص 308-277.
بیات، م، طالبی، م و قدوسی، ح. 1397. بررسی علل عدم پذیرش و نشر نوآوری در ابزارهای مالی اسلامی در بازار سرمایه ایران. تحقیقات مالی اسلامی، سال 7، شماره 2، ص 308-277.
خانزاده، ز. 1397. بررسی امکان سنجش تأمین مالی اسلامی در بنگاه‌های کوچک و متوسط صنعتی از محل اوراق اجاره (مطالعه موردی: شهرک بزرگ شیراز). پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد گچساران.
خواجوی، ش، فتاحی ناقچی، ح و قدیریانی آنی، م. 1394. رتبه بندی و ارزیابی عملکرد مالی شرکت های صنایع منتخب بورس اوراق بهادار تهران با استفاده از مدل ترکیبی فازی AHP -ویکور؛ مطالعه موردی: شرکت های صنایع دارویی، فلزات اساسی و خودرو و قطعات. دانش حسابرسی، دوره 15، شماره 60، ص 46-25.
دموری، د و جاویدان، ح. 1398. بررسی و اولویتبندی ابزارهای تأمین مالی اسلامی با استفاده از روش ویکور فازی. اقتصاد و بانکداری اسلامی، شماهر 26، ص 96-69.
رفوگرزاده، م. 1397. تحلیلی بر عوامل موثر بر نوآوری باز از طریق جمع سپاری با استفاده از روش نقشه شناختی فازی و تحلیل پوششی داده های شبکه ای (مطالعه موردی پارک علم و فناوری یزد). پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه یزد، پردیس علوم انسانی و اجتماعی، دانشکده اقتصاد، مدیریت و حسابداری.
زرگر، م. 1396. الگوي نوآوري در خدمات شهروندي دولت الکترونیکی. رساله دکتری، دانشگاه علامه طباطبایی، دانشکده مدیریت و حسابداری.
سلطانی، ش و حسینی، . س. ج. 1389. بررسی عوامل مؤثر بر نوآوری تکنولوژیک در صنایع غذایی کوچک روستایی استان تهران. مجله پژوهش های ترویج و آموزش کشاورزی، دوره 3، شماره 4، ص 14-1.
شائمی، علی،. خزائی پول، جواد،. شعبانی نفت چالی، جواد،. بالوئی جامخانه، هادی.، و صالح زاده، رضا. 1391. تأثیر تسهیم دانش بر نوآوری و عملکرد شرکتهای کوچک و متوسط با رویکرد کارت امتیازی متوازن. فصلنامه علمی پژوهشی مطالعات مدیریت، دوره 22، شماره 69، ص 93-59.
عبدالحسین عبدالکریم الامی، م. 1398. استفاده از ابزارهای مالی اسلامی در اوراق بهادار عراق (مطالعه و تحلیل). پایان نامه کارشناسی ارشد، جامعه المصطفی العالمیه، موسسه آموزش عالی علوم و معارف.
علی اکبری رسا، ص و عدالت حقی، م. 1392. بررسی فرایندهای نوآوری و تأثیر آن بر عملکرد مالی شرکت ها. دومین اجلاس مدیران تحقیق، توسعه و فناوری با رویکرد نسل چهارم تحقیق و توسعه، تهران، همایش تجارت پارسیان.
قلیچ، و. 1393. تحلیل قابلیت ابزارهای مالی اسلامی در اثرگذاری بر چرخه‌های تجاری اقتصادی ج.ا. ایران. رساله دکتری، دانشگاه علامه طباطبائی، دانشکده علوم اقتصادی.
مرادنوری، ف. 1398. آشنایی با ابزارهای مالی اسلامی و بررسی و تحلیل مدل قیمت گذاری دارایی سرمایه ای. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علم و فرهنگ تهران، دانشکده فنی و مهندسی.
ولیئی، غ. 1397. تحلیل تاثیر ابزارهای مالی اسلامی بر سیاست های پولی و مالی در اقتصاد ایران. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه عدالت.
هاشمی، ز. 1396. بررسی تأثیر نوآوری مالی و نوآوری تکنولوژیکی روی عملکرد مالی و تقاضای پول (موردمطالعه: شرکتهای موجود در شهرک صنعتی شیراز). پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد گچساران، دانشکده علوم انسانی، گروه مدیریت.
هاشمی، ز. 1396. بررسی تأثیر نوآوری مالی و نوآوری تکنولوژیکی روی عملکرد مالی و تقاضای پول (موردمطالعه: شرکتهای موجود در شهرک صنعتی شیراز). پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد گچساران، دانشکده علوم انسانی، گروه مدیریت.
شاه آبادی. ابوالفضل، مرادی. علی و مومیوند. قاسم، (1399)، اثر متقاطع توسعه مالی و حکمرانی خوب بر نوآوری در کشورهای منتخب کارایی محور، مدیریت نوآوری، دوره9، شماره 4، 67-88.
پدرام. مهدی و حافضیان. فریده، (1395)، بررسی نقش توسعه مالی در رابطه بین نرخ ارز و رشد بهره وری، سیاست های مالی و اقتصادی، سال4، شماره 15، 7-22.
سرآبادانی. غلامرضا، (1393)، ریسک، مفهوم و کاربردهای آن در اقتصاد اسلامی، محله اقتصادی، شماره9، 5-14.
ندایی. خوارزمی، (1398)، تحلیل سیستمی تاثیر ریسک پذیری بر نوآوری در پارک علمی و فناری پردیس، نوآوری و ارزش آفرینی، سال3، شماره 5.
حدادیان. علیرضا، صادفی. فرشته و سالار باباخانی. ناهید، (1397)، بررسی نقش واسط آمادگی برای خدمت در تاثیر نوآوری، ریسک پذیری و پیشگامی بر عملکرد در بانک های دولتی، کاوش های مدیریت بازرگانی، سال10، شماره 19،296-306.
فلیحی. نعمت و بخارایی. ریحانه، (1396)، بررسی اثر عمق مالی بر رشد اقتصادی در ایران
، اقتصاد مالی، دوره 11، شماره 38، 63-80.
حاجیها. زهره و خراط زاده. محدثه، (1393)، رابطه فرهنگ سازمانی و کاربرد نوآوری های حسابداری مدیریت در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران، حسابداری مدیریت، 7(1)، 35-48.
کرامتیان. علیرضا و شاهقلیان. کیوانف (1399)، نقش فرهنگ سازمانی بر نوآوری و تغییر در سازمان
، مدیریت توسعه و تحول، دوره 13، شماره 40، 45-54.
ملک حسینی. حمیدرضا، عربصالحی. مهدی و فروعی. داریوش، (1400)، تأثیر فرهنگ سازمانی از طریق تکنیک‌های حسابداری مدیریت نوین بر عملکرد مالی در شرکتهای پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران، پژوهش های حسابداری مالی، دوره 13، شماره 2، 79-100.
دنیائی. محمد و حسینی. سید حسن، (1391)، بررسی نقش بازارهای مالی در توسعه نوآوری های مالی و معاملاتی در بازار سرمایه، دانش مالی تحلیل اوراق بهادار، سال 16، 137-149.
خلیل نژاد. شهرام، یوسفی طبس، حلیمه، گل محمدی. عماد و محمدی. عماد، (1398)، تاثیر سرمایه فکری بر گرایش های کارآفرینانه و نوآورانه، سیاست نامه علم و فناوری، دوره9، شماره 3.
درویشی. مریم و ضیایی بیده. علیرضا، (1396)، بررسی نقش سرمایه فکري در توسعه انواع نوآوري سازمانی با تأک دی بر رویکرد یز ست طیمح، مدیریت منابع انسانی در صنعت نفت، سال9، شماره 34.
احمدی زاد. آران، صلواتی. سیروان. ابراهیم زاده. محسن و اکبری. حسرو، (1397)، تأثير اعتماد اجتماعي بر عملکرد استراتژيک با نقش ميانجي نوآوري در شرکت هاي توليدي، مدیریت بهره وری. 12(47)، 149-187.
شاه آبادی. ابوالفضل، مرادی. علی و مومیوند. قاسم، (1399)، اثر متقاطع توسعه مالی و حکمرانی خوب بر نوآوری در کشورهای منتخب کارایی محور، مدیریت نوآوری، دوره9، شماره 4، 67-88.
پدرام. مهدی و حافضیان. فریده، (1395)، بررسی نقش توسعه مالی در رابطه بین نرخ ارز و رشد بهره وری، سیاست های مالی و اقتصادی، سال4، شماره 15، 7-22.
سرآبادانی. غلامرضا، (1393)، ریسک، مفهوم و کاربردهای آن در اقتصاد اسلامی، محله اقتصادی، شماره9، 5-14.
ندایی. خوارزمی، (1398)، تحلیل سیستمی تاثیر ریسک پذیری بر نوآوری در پارک علمی و فناری پردیس، نوآوری و ارزش آفرینی، سال3، شماره 5.
حدادیان. علیرضا، صادفی. فرشته و سالار باباخانی. ناهید، (1397)، بررسی نقش واسط آمادگی برای خدمت در تاثیر نوآوری، ریسک پذیری و پیشگامی بر عملکرد در بانک های دولتی، کاوش های مدیریت بازرگانی، سال10، شماره 19،296-306.
فلیحی. نعمت و بخارایی. ریحانه، (1396)، بررسی اثر عمق مالی بر رشد اقتصادی در ایران
، اقتصاد مالی، دوره 11، شماره 38، 63-80.
حاجیها. زهره و خراط زاده. محدثه، (1393)، رابطه فرهنگ سازمانی و کاربرد نوآوری های حسابداری مدیریت در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران، حسابداری مدیریت، 7(1)، 35-48.
کرامتیان. علیرضا و شاهقلیان. کیوانف (1399)، نقش فرهنگ سازمانی بر نوآوری و تغییر در سازمان
، مدیریت توسعه و تحول، دوره 13، شماره 40، 45-54.
ملک حسینی. حمیدرضا، عربصالحی. مهدی و فروعی. داریوش، (1400)، تأثیر فرهنگ سازمانی از طریق تکنیک‌های حسابداری مدیریت نوین بر عملکرد مالی در شرکتهای پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران، پژوهش های حسابداری مالی، دوره 13، شماره 2، 79-100.
دنیائی. محمد و حسینی. سید حسن، (1391)، بررسی نقش بازارهای مالی در توسعه نوآوری های مالی و معاملاتی در بازار سرمایه، دانش مالی تحلیل اوراق بهادار، سال 16، 137-149.
خلیل نژاد. شهرام، یوسفی طبس، حلیمه، گل محمدی. عماد و محمدی. عماد، (1398)، تاثیر سرمایه فکری بر گرایش های کارآفرینانه و نوآورانه، سیاست نامه علم و فناوری، دوره9، شماره 3.
درویشی. مریم و ضیایی بیده. علیرضا، (1396)، بررسی نقش سرمایه فکري در توسعه انواع نوآوري سازمانی با تأک دی بر رویکرد یز ست طیمح، مدیریت منابع انسانی در صنعت نفت، سال9، شماره 34.
احمدی زاد. آران، صلواتی. سیروان. ابراهیم زاده. محسن و اکبری. حسرو، (1397)، تأثير اعتماد اجتماعي بر عملکرد استراتژيک با نقش ميانجي نوآوري در شرکت هاي توليدي، مدیریت بهره وری. 12(47)، 149-187.
Po-Hsuan Hsu, XuanTian &YanXu, (2014), Financial development and innovation: Cross-country evidence, Journal of Financial Economics, Volume 112, Issue 1, April 2014, Pages 116-135.
Acharya, Viral V., and Xu, Zhaoxia. (2017), financial dependence and innovation: The case of public versus private firms. Journal of Financial Economics, 124 (2), 223– 243.
Balsmeier, B., Fleming, L. & Manso, G. (2017): Independent Boards and Innovation. Journal of Financial Economics, 123 (3), 536–557.
Bilyk, V. (2006). Financial Innovations and the Demand for Money in Ukraine. National University “Kyiv-Mohyla Academy.”
Elseed, A.A.K. & Elzain, S.M. 2019. ROLE OF FINANCIAL INNOVATION IN INCREASING THE EFFICIENCY OF FINANCIAL PERFORMANCE OF BANKS (FIELD STUDY ON ANIMAL RESOURCE BANK). International Journal of Business Management and Economic Review, 2(1): p 28-51.
Hossain M. Kauranen I. (2016). Open innovation in SMEs: a systematic literature review. Journal of Strategy and Management, 9 (1): 58-73.
Meissner, D., Meissner, D., Carayannis, E. G., & Carayannis, E. G. (2017). Value generation from industry-science linkages in light of targeted open innovation. Journal of Knowledge Management, 21(2), 295-307.
Pervan S, Al-Ansaari Y, Xu J. (2015). Environmental determinants of open innovation in Dubai SMEs. Industrial Marketing Management, 50: 60-68
Popa S, Soto-Acosta P, Martinez-Conesa I. (2017). Antecedents, moderators, and outcomes of innovation climate and open innovation: An empirical study in SMEs. Technological Forecasting & Social Change, 118: 134-142.
Sinha, J, Kim, J. (2012). Factors affecting Indian consumers’ online buying behavior. Innovative Marketing, 8 (2): 46-57.
WACHIRA, E. (2013). The effect of technological innovation on the financial performance of commercial banks in kenya. University of nairobi: school of business.